چگونه یک مهندس امنیت سایبری شویم: جزئیات شغلی و مهارت‌های لازم

مسئولیت‌های یک مهندس امنیت سایبری چیست؟

وظایف یک مهندس امنیت سایبری بسته به شرکت متفاوت است، اما برخی مسئولیت‌های مشترک در همه مشاغل حرفه‌ای‌ امنیت دیجیتال وجود دارد.

محافظت از سازمان در برابر نقض و نشت داده‌ها

داده‌های یک شرکت اغلب ارزشمندترین دارایی آن هستند. یکی از وظایف کلیدی مهندس امنیت سایبری، اطمینان از امنیت، قابلیت اطمینان و دقت داده‌هاست. این کار شامل نگه‌داشتن داده‌ها پشت دیواره‌های آتش (Firewalls) برای جلوگیری از سرقت آن‌ها می‌شود. همچنین، برای حفظ دقت داده‌ها، شرکت‌ها باید آن‌ها را از دستکاری افرادی که قصد آسیب به کسب‌وکار یا کمک به رقبا را دارند، محافظت کنند. مهندس امنیتی همچنین اطمینان می‌دهد که فقط افرادی که به بخش‌های خاصی نیاز دارند، مجوز دسترسی به آن‌ها را داشته باشند. این کار تعداد افرادی که به داده‌های حساس دسترسی دارند را کاهش می‌دهد و در نتیجه خطر نقض یا نشت داده‌ها را کم می‌کند.

جلوگیری از سوءاستفاده از داده‌های حساس

داده‌های یک شرکت ممکن است در معرض سوءاستفاده مهاجمان قرار گیرد. اغلب سازمان‌ها اطلاعات اختصاصی درباره فناوری یا مدل کسب‌وکار خود دارند. اگر این اطلاعات دزدیده شوند، می‌توانند به رقبا مزیت بزرگی بدهند. همچنین، رقبا ممکن است از برنامه‌های توسعه خدمات یا همکاری با دیگران سوءاستفاده کنند تا برتری استراتژیک به دست آورند. وظیفه مهندس امنیت سایبری جلوگیری از دسترسی افراد مخرب به این داده‌هاست.

متأسفانه، بسیاری از شرکت‌ها با تهدید بزرگ‌تری مواجه هستند: سرقت اطلاعات حساس مشتریان. نام، آدرس، شماره تأمین اجتماعی و پاسخ به سؤالات امنیتی رایج مشتریان، همگی برای هکرها ارزشمند هستند. هکرها ممکن است این اطلاعات را خودشان استفاده نکنند، اما آن‌ها را در دارک وب (Dark Web) بفروشند. هدف مهندس امنیت سایبری جلوگیری از سوءاستفاده از این نوع داده‌هاست، به‌ویژه به این دلیل که هکرها می‌توانند از آن برای سرقت هویت استفاده کنند. در برخی موارد، سارقان حتی به پروفایل کامل مشتریان نیاز ندارند و فقط به برخی اطلاعات خاص برای تکمیل داده‌های دیگر خود احتیاج دارند. به همین دلیل، حتی شرکت‌هایی که اطلاعات اولیه مشتریان را ذخیره می‌کنند، به خدمات مهندس امنیت سایبری نیاز دارند.

مهندسان امنیت سایبری همچنین از اطلاعات مالی حساس محافظت می‌کنند. هکرها اغلب کارت‌های اعتباری، حساب‌های بانکی یا سایر داده‌های مالی مشتریان را هدف قرار می‌دهند. اگر آن‌ها به پایگاه داده‌ای که این اطلاعات را ذخیره می‌کند دسترسی پیدا کنند، می‌توانند آن‌ها را بفروشند یا برای خریدهای غیرقانونی، انتقال وجه یا سایر انواع کلاهبرداری استفاده کنند. مهندس امنیت سایبری با استفاده از ابزارهای امنیتی، آسیب‌پذیری‌های سازمان را ارزیابی می‌کند، یک برنامه محافظتی طراحی می‌کند و استراتژی را پیاده‌سازی می‌کند. سپس باید بررسی کند که این اقدامات تا چه حد موفق بوده‌اند و در صورت نیاز تنظیمات لازم را انجام دهد.

انجام تحلیل‌های ریسک

مهندسان امنیت سایبری اغلب در حال شناسایی مناطق پرریسک شبکه و ارزیابی سطح حمله (Attack Surface) سازمان هستند. این کار نیازمند دانش عمیقی از تکنیک‌های هک و بدافزارهای فعلی است. این دانش برای شناسایی ضعیف‌ترین عناصر معماری امنیتی شرکت به کار گرفته می‌شود.

تحلیل ریسک فراتر از بررسی ساختار و ابزارهای امنیت سایبری شرکت است. ارزش دارایی‌های دیجیتال نقش کلیدی دارد. مهندس امنیت سایبری باید سؤالاتی درباره ماهیت کسب‌وکار شرکت مطرح کند تا بفهمد کدام دارایی‌ها به محافظت قوی‌تری نیاز دارند. برای مثال، یک خرده‌فروش که کارت اعتباری قبول می‌کند، ممکن است به اقدامات امنیتی سخت‌گیرانه‌ای برای محافظت از نام و شماره کارت مشتریان نیاز داشته باشد. همچنین، اگر چند نفر به این اطلاعات دسترسی داشته باشند، مهندس باید مشخص کند چه کسانی واقعاً به آن نیاز دارند و چه کسانی نباید دسترسی داشته باشند تا ریسک شرکت کاهش یابد.

پس از شناسایی سطح حمله و آسیب‌پذیری‌های خاص سازمان، مهندس می‌تواند رویکردی برای محافظت از دارایی‌های ارزشمند و دفاع از ضعیف‌ترین عناصر معماری امنیتی موجود پیشنهاد یا طراحی کند.

محافظت در برابر تهدیدات داخلی

برخی از خطرناک‌ترین تهدیدات از داخل سازمان سرچشمه می‌گیرند، بنابراین مهندس امنیت سایبری باید این تهدیدات را ارزیابی و ریسک آن‌ها را کاهش دهد. همه تهدیدات داخلی از افرادی که قصد سوءاستفاده از دسترسی خود را دارند، ناشی نمی‌شوند. گاهی یک اشتباه ساده می‌تواند اطلاعات ورود به سیستم را افشا کند و فرد دیگری از آن برای نفوذ به شبکه استفاده کند.

یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش ریسک، پیاده‌سازی سیاست احراز هویت چندعاملی (Multifactor Authentication) است. این روش نیازمند ارائه بیش از یک نوع شناسایی برای دسترسی به شبکه، بخش خاصی از شبکه یا یک برنامه است و معمولاً شامل حداقل دو مورد از موارد زیر می‌شود: چیزی که فرد می‌داند (مانند رمز عبور)، چیزی که همراه دارد (مانند کارت هوشمند)، یا یک ویژگی بیومتریک مانند اثر انگشت یا چهره. مهندسان امنیت سایبری از فناوری‌های مختلفی برای پیاده‌سازی این نوع اقدامات امنیتی استفاده می‌کنند، و دانش به‌روز درباره احراز هویت چندعاملی یکی از مهارت‌های کلیدی برای این حرفه است.

مهارت‌های سخت موردنیاز برای مهندسان امنیت سایبری

برای افزایش قابلیت استخدام به‌عنوان یک حرفه‌ای امنیت سایبری، باید مهارت‌های خاصی را توسعه دهید. در ادامه، برخی از مهارت‌های ضروری برای این شغل آورده شده است:

توانایی کار با سیستم‌های عامل مختلف

ابزارهای کامپیوتری مورداستفاده در شرکت‌ها متفاوت است، بنابراین یک متخصص امنیتی باید با چندین سیستم آشنا باشد تا بتواند با معماری‌های شبکه‌ای مختلف سازگار شود. این سیستم‌ها شامل ویندوز، لینوکس، یونیکس و مک‌اواس هستند.

هک اخلاقی

مهندسان امنیت سایبری اغلب کار خود را در قالب هک کلاه‌سفید (White Hat Hacking) آغاز می‌کنند. این کار شامل هک کردن یک سیستم برای شناسایی آسیب‌پذیری‌های آن است. سازمان از قبل در جریان این فعالیت قرار می‌گیرد و پس از هک، گزارش کاملی دریافت می‌کند. در طول حمله شبیه‌سازی‌شده، متخصص امنیتی شبکه را برای یافتن آسیب‌پذیری‌ها، از جمله در سیستم‌ها، ایستگاه‌های کاری یا دستگاه‌های فردی بررسی می‌کند. اطلاعات جمع‌آوری‌شده سپس برای طراحی محیطی امن‌تر استفاده می‌شود.

درک معماری شبکه

معماری شبکه یک شرکت به ساختار اساسی‌ اشاره دارد که امکان ارسال، دریافت و تبادل اطلاعات دیجیتال را فراهم می‌کند. این ساختار اغلب شامل یک اینترانت (شبکه داخلی)، شبکه محلی (LAN) یا شبکه گسترده (WAN) است. همچنین ممکن است شامل محاسبات ابری یا ساختار هیبریدی باشد که سرورهای خصوصی یا داخلی را با معماری ابری ترکیب می‌کند.

با ظهور اینترنت اشیا (IoT) و نیاز به اتصالات کم‌تأخیر، بسیاری از شرکت‌ها از شبکه‌های گسترده نرم‌افزارمحور (SD-WAN) استفاده می‌کنند که امکان کنترل شبکه با نرم‌افزار را فراهم می‌کند. مهندس امنیت سایبری باید معماری SD-WAN را درک کند، به‌ویژه به این دلیل که این راه‌حل در کسب‌وکارها رایج‌تر شده است.

انجام تحقیقات جنایی (Computer Forensics)

تحقیقات جنایی شامل بررسی نحوه حمله و نفوذ مجرمان سایبری به سیستم‌ها است. بخش کلیدی این کار، شناسایی شاخص‌های نقض IoC  سرنام (Indicators of Compromise) است که به متخصص امنیتی درباره رویداد سایبری‌ای که شبکه را به خطر انداخته یا خواهد انداخت، هشدار می‌دهد. فرآیند کامل جرم‌شناسی جنایی نیازمند شناسایی حملات، کشف نحوه اجرای آن‌ها، مشخص کردن سیستم‌های تحت تأثیر، و پیشنهاد راه‌هایی برای جلوگیری از حملات مشابه در آینده است.